ล่องเรือไหลยствиบๆ และกลเม็ดหงส์เหิน : เพลงพื้นบ้านที่เปี่ยมด้วยความงดงามและความคิดถึงบ้านเกิด
หากพูดถึงดนตรีไทยโฟล์ค ผู้ที่สนใจดนตรีพื้นบ้านคงนึกถึงเสียงร้องไพเราะและทำนองอันตรึงใจ ที่สะท้อนวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของผู้คนในชนบท เพลง “ล่องเรือ” เป็นหนึ่งในตัวอย่างที่โดดเด่น ด้วย giai điệu เคลื่อนไหวช้า ๆ และเนื้อร้องที่เล่าเรื่องราวความหวนคิดถึงบ้านเกิด
“ล่องเรือ” เป็นเพลงพื้นบ้านภาคใต้ที่มีต้นกำเนิดมานานกว่า 50 ปี ไม่ปรากฏแน่ชัดว่าผู้แต่งคือใคร แต่มีการสืบทอดกันมาในหมู่ชาวประมงและชาวบ้านในแถบจังหวัดสงขลา กระよね และพัทลุง
ทำนองของเพลง “ล่องเรือ” นั้นไพเราะและเรียบง่าย ดังเช่น ลมที่พัดผ่านต้นมะพร้าวริมทะเล เนื้อร้องนั้น melancholic เล่าถึงความคิดถึงบ้านเกิด
ขับเรือไปเรื่อย ๆ
ล่องลอยไปตามสายน้ำ
คิดถึงบ้านเกิด
คิดถึงผู้คน
คำร้องของเพลง “ล่องเรือ” นั้นสั้นง่ายแต่กินใจ สะท้อนถึงความรู้สึกของชาวประมงที่ต้องออกไปหาเลี้ยงชีพไกลจากบ้านเกิด
ทำนองและจังหวะ : ลมแห่งสายน้ำ
เพลง “ล่องเรือ” นั้นแต่งด้วยคีย์ C Major และใช้จังหวะ 4/4 ทำนองของเพลงนั้นเคลื่อนไหวช้า ๆ ดังเช่นเรือที่ลอยไปตามกระแสน้ำ
ส่วน | ทำนอง | จังหวะ |
---|---|---|
โしたが | C G Am F | 4/4 |
โท | Dm G C | 4/4 |
เครื่องดนตรี : เสียงแห่งชนบท
“ล่องเรือ” มักจะถูกบรรเลงด้วยเครื่องดนตรีพื้นบ้าน เช่น
-
ขลุ่ย: เครื่องดนตรีที่ให้เสียงคล้ายกับนกหวีด ทำหน้าที่เป็นเมโลดีหลักของเพลง
-
แคน: เครื่องดนตรีประเภทระนาด มี 16-18 ท่อ bamboo ใช้เล่นทำนองประกอบ
-
รำมะพัน: เครื่องดนตรีประเภท idiophone ที่ให้เสียงดังกังวานเมื่อถูกตีด้วยไม้
-
ฆ้องวงใหญ่: เครื่องดนตรีที่ให้เสียงดังกังวานและเป็นส่วนหนึ่งของจังหวะ
การสืบทอดและการอนุรักษ์ : บทบาทของชุมชน
เพลง “ล่องเรือ” เป็นเพลงพื้นบ้านที่ยังคงได้รับความนิยมในภาคใต้ ผู้เฒ่าผู้แก่ยังคงร้องเพลงนี้สืบต่อกันมา และมีการบันทึกเสียงเพลงนี้อยู่ในหลายรูปแบบ
นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยในภาคใต้ยังได้ทำการวิจัยและอนุรักษ์เพลงพื้นบ้าน รวมถึงเพลง “ล่องเรือ” ด้วย
ความสำคัญของเพลง “ล่องเรือ” : ห้วงแห่งความคิดถึง
เพลง “ล่องเรือ” ไม่ใช่เพียงแค่เพลงที่ไพเราะเท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของผู้คนในภาคใต้ด้วย ความหิวโหยหาบ้านเกิด ความรักและอาทรต่อครอบครัว และความเชื่อมโยงกับธรรมชาติ
เพลง “ล่องเรือ” จึงเป็นมรดกทางดนตรีที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์และสืบทอดต่อไป